Boxing: IBA đối mặt với những thách thức cực lớn trong hành trình lấy lại niềm tin từ IOC
Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) vẫn chưa chính thức công nhận Hiệp hội boxing quốc tế (IBA).
Quyền Anh chính thức được đưa vào chương trình thi đấu của Olympic kể từ năm 1904. Vào thập niên 40 của thế kỷ trước, Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) đã quyết định công nhận Hiệp hội quyền Anh quốc tế (AIBA), trao cho cơ quan này đặc quyền được tổ chức vòng loại cũng như các trận đấu boxing tại Thế vận hội. Kể từ đó tới nay, cơ quan này đã phối hợp cùng các liên đoàn boxing của các quốc gia để chọn ra những VĐV ưu tú nhất.
Dù các trận đấu tại Olympic không được tính vào thành tích chuyên nghiệp, nhưng những màn so tài ở đây đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Bởi lẽ, đây là bệ phóng quan trọng cho các võ sĩ trong chặng sau của sự nghiệp.
Lịch sử chứng kiến rất nhiều tay đấm huyền thoại có xuất phát điểm là nhà vô địch Olympic. Đó là Muhammad Ali, George Foreman, Joe Frazier, Sugar Ray Leonard... Chưa dừng lại, việc giành được tấm HCV Olympic cũng mang lại vinh dự lớn lao cho bất kỳ VĐV nào. Nữ võ sĩ số 1 thế giới hiện tại Claressa Shields thừa nhận tấm HCV Olympic danh giá hơn bất kỳ chiếc đai nhà nghề nào cô đang sở hữu.
IOC lập một ủy ban riêng để điều hành môn boxing tại Olympic 2020
Tuy nhiên, sau gần 80 năm hoạt động, AIBA đang rơi vào một trong những cuộc khủng hoảng trầm trọng nhất của cơ quan này. Hàng loạt bê bối liên quan tới các giải đấu do AIBA tổ chức bị phát hiện trong những năm trở lại đây.
Những trường hợp chấm điểm khó hiểu được cho liên quan tới việc hối lộ, những thay đổi không hợp lý về quy định khiến việc vận hành gặp khó cộng với tình hình tài chính không ổn định đã khiến uy tín của AIBA sụt giảm trầm trọng. Lúc này, AIBA đã bị Olympic tước quyền tổ chức các trận đấu quyền Anh tại Olympic. Thậm chí, IOC còn đe dọa sẽ loại boxing khỏi chương trình thi đấu ở Thế vận hội 2028 nếu tình trạng bê bối như hiện tại vẫn tiếp diễn.
Trước những diễn biến bất lợi liên tiếp, Chủ tịch khi đó ông Wu Ching-kou đã bị mất chức sau khi Ủy ban điều hành nhận thấy ông không hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Ông Gafur Rakhimov đến từ Uzbekistan được bầu làm chủ tịch mới vào năm 2017. Trong tình thế rối ren, ông Rakhimov dự định đưa ra những điều chỉnh mang tính toàn diện để đưa vị thế của AIBA trở lại như trước kia. Bản thân ông Rakhimov cũng nhận được sự ủng hộ từ Ủy ban điều hành của AIBA.
Tuy nhiên, ông Rakhimov lại không được lòng IOC sau những scandal xuất phát từ người tiền nhiệm. Bản thân ông Rakhimov cũng vướng phải một số cáo buộc (sau này ông được chứng minh vô tội). Tuy nhiên, IOC vẫn yêu cầu ông thôi giữ chức chủ tịch. Sau quãng thời gian cân nhắc, ông Rakhimov đã quyết định xin thôi chức Chủ tịch.
Chủ tịch Umar Kremlev
Sau quãng thời gian giữ chức Chủ tịch tạm thời, ông Umar Kremlev đến từ Nga được bầu vào vị trí chủ tịch chính thức vào năm 2020. Nhiệm vụ dành cho ông Kremlev không dễ dàng khi IOC yêu cầu AIBA thay đổi để giải quyết những đề đang tồn tại. Đã có những điều chỉnh nhất định nhưng chưa đủ dưới góc nhìn của IOC. Cơ quan này quyết định thành lập một ủy ban riêng để tổ chức môn quyền Anh ở Olympic Tokyo 2020.
Hồi năm ngoái, AIBA quyết định đổi tên thành IBA như một bước tiến trong công cuộc lột xác. Nhưng đến lúc này, IBA vẫn chưa được IOC công nhận trở lại. Hành trình sắp tới được dự đoán sẽ còn gian nan.
Trong bối cảnh đó, cuộc xung đột vũ trang giữa Nga và Ukraine càng làm tình hình thêm trầm trọng. Chủ tịch IBA ông Kremlev lại là người Nga. Thời điểm hiện tại, rất nhiều VĐV, đội tuyển hay quan chức của Nga bị cấm tham gia các hoạt động thể thao. Ông Kremlev có thể cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Bên cạnh đó, công ty dầu khí GazProm của Nga là nhà tài trợ chính của IBA. Nhiều người lo ngại IBA có thể mất đi nguồn tài trợ này trong tương lai gần.
Sau cùng, Liên đoàn boxing của Nga lại có động thái công khai ủng hộ cuộc chiến. Boxing đánh giá đây là "một scandal lớn trên thế giới, đặc biệt là ở môn boxing".
Những điểm trên cho thấy IBA đang có những vấn đề nội bộ lẫn tài chính. Vì vậy, IBA nhiều khả năng tiếp tục "mất điểm" trong mắt IOC. Thời gian vẫn còn dành cho IBA khi boxing vẫn là môn chính thức tại Olympic ở Pháp năm 2024.
Dù vậy, cơ quan này cần hành động nhanh chóng và dứt khoát. Boxinginsider đưa ra nước đi đầu tiên cho IBA. "Môn quyền Anh đang đứng trước cơ hội cuối để sống sót (ở Olympic). Nếu ông Kremlev có quyết định giống với người tiền nhiệm Gafur Rakhimov (từ chức Chủ tịch), boxing sẽ có cơ hội lấy lại niềm tin của IOC dưới thời Chủ tịch mới", Boxinginsider nhận định.
