Tỉ lệ ném 3 điểm suy giảm, nguyên nhân nằm tại... bóng thi đấu NBA?

Trong những năm gần đây, xu hướng ném 3 điểm đang ngày một thống trị giải đấu NBA, mở đầu với xu hướng small-ball của Golden State Warriors. Số cú ném 3 điểm ngày càng nhiều, tỉ lệ chuyển hóa thành điểm số cũng tăng dần qua từng năm tháng, với tỉ lệ trung bình của mùa giải 2020-2021 là 36,7%, cao nhất trong lịch sử NBA.

Tuy nhiên, những con số thống kê này đang có xu hướng đi ngược lại quy luật ở mùa giải 2021-2022. Theo thống kê, số cú ném 3 điểm trung bình trong một trận đấu tại NBA vẫn có sự tăng trưởng nhất định (36 cú ném 3 trong một trận, cao nhất lịch sử NBA). Thế nhưng, tỉ lệ chuyển hóa thành điểm số đang có bước suy giảm rõ rệt với hiệu suất chỉ đạt 34,2%.

Theo thống kê đến từ một chuyên trang số liệu hàng đầu, hiệu suất ném 3 điểm 34,2% là con số thấp nhất mà NBA từng chứng kiến kể từ mùa giải 1998-1999, nơi họ đạt tỉ lệ trung bình 33,3% số cú ném 3 thành công. Hơn 2 thập kỷ đã qua, chưa một lần tỉ lệ ném 3 điểm tại NBA lại xuống đến mức báo động như thế.

Đã có rất nhiều lý do được đưa ra, như việc các hệ thống và cầu thủ phòng ngự giờ đã có sự chuẩn bị tốt hơn cho các tình huống 3 điểm. Bên cạnh đó, việc NBA hạn chế các tình huống câu lỗi đã giúp họ yên tâm hơn trong việc lao ra truy cản các xạ thủ của đối phương, đồng thời tránh được việc phải đối mặt với 3 quả ném phạt.

Tuy nhiên, theo ngôi sao Paul George của Los Angeles Clippers, thứ có tác động lớn nhất đến hiệu suất của những cú ném 3 chính là việc thay đổi bóng thi đấu. Đây cũng là mùa giải đầu tiên mà NBA chuyển sang bóng của hãng Wilson, thay vì trung thành với Spalding trong 38 năm vừa qua.

"Tôi không muốn nói rằng đây là lời bào chữa, nhưng có một điều chắc chắn đó là một quả bóng rổ khác hoàn toàn. Trải nghiệm khi chạm bóng, độ mềm mại ... đều không giống với những trái bóng Spalding trước đây. Bạn sẽ thấy rất nhiều cú ném tệ ở mùa giải năm nay, cũng như việc bạn đã từng chứng kiến quá nhiều tình huống air ball kể ngày khởi đầu mùa giải", Paul George cho biết.

Hiện tại, vẫn chưa có bất kỳ số liệu đủ tin cậy để xác nhận lời nói của Paul George. Tuy nhiên, mùa giải NBA 2021-2022 đang chứng kiến nhiều xạ thủ 3 điểm bỗng dưng đánh mất chính mình trong hơn 2 tuần thi đấu vừa qua.

Damian Lillard là một trong những ví dụ, khi ngôi sao của Portland Trail Blazers đang có hiệu suất 23,9% từ vạch 3 điểm. Đây là thành tích thấp kỷ lục khi Damian Lillard chưa bao giờ có hiệu suất dưới 34% trong 10 mùa giải đã qua. Stephen Curry cũng đang có hiệu suất 38,7%, con số cực thấp nếu so với tỉ lệ trung bình 43,2% trong cả sự nghiệp.

Bên cạnh đó, cũng có không ít những trường hợp khác được ghi nhận. Danny Green ném hỏng 3 cú ném 3 liên tiếp trong cuộc đối đầu với Brooklyn Nets. Malik Monk và Carmelo Anthony air-ball 2 cú ném quyết định có thể giúp Los Angeles Lakers san bằng điểm số với Oklahoma City Thunder. Reggie Jackson chỉ là cái bóng của chính mình so với mùa giải bùng nổ trước đó trong màu áo Los Angeles Clippers.

Bản thân chủ tịch của Hiệp hội cầu thủ NBA (NBPA) là CJ McCollum cũng đã nhận về nhiều phản ánh tương tự đến từ các cầu thủ, nhưng cho biết anh vẫn chưa đủ số liệu thống kê để đưa ra thông báo sau cùng.

Tuy nhiên, không phải ai cũng phải chịu những ảnh hưởng bởi trái bóng Wilson như lời Paul George. Bản thân siêu sao của Los Angeles Clippers đang có hiệu suất 41,1% ở vạch 3 điểm, một thành tích tương đương mùa giải 2020-2021 dù anh đang ném nhiều hơn so với trước đó.

Hãy còn quá sớm để có thể nói rằng việc thay đổi bóng Wilson sẽ ảnh hưởng đến phong độ của các cầu thủ. Họ đã có cả một mùa hè để làm quen với bóng thi đấu mới và hãy tự nhủ rằng, đây chỉ là những giai đoạn sa sút nhất thời, trước khi các xạ thủ 3 điểm có thể tìm lại chính mình trong phần còn lại của mùa giải.