Sau khoảng thời gian dài lên lịch và trao đổi qua email, phóng viên của Sport5 đã có cuộc gặp gỡ cùng ông Trần Chu Sa tại trụ sở giải đấu trong một trung tâm thương mại ở TP. Hồ Chí Minh. Ở năm thứ 2 đảm nhiệm vị trí giám đốc điều hành VBA, ông Trần Chu Sa cho thấy sự thích nghi nhanh chóng trước những áp lực và thử thách mà Covid-19 mang tới.

Trong suốt buổi trò chuyện, ngoài những thông tin lần đầu tiên chia sẻ với báo giới về những khó khăn trong việc tổ chức mùa giải VBA 2020, cách truyền tải nhẹ nhàng cho thấy sự lạc quan của ông Trần Chu Sa cho chặng đường sắp tới.

- Sau thành công của VBA 2019, chắc hẳn ông cũng không nghĩ rằng mình sẽ gặp phải những khó khăn khách quan như vậy tại VBA 2020?

- Sau năm đầu tiên đảm nhiệm vị trí COO của VBA, tôi cảm thấy khá tự tin về công việc tại VBA vì đã hiểu khá rõ về phương thức tổ chức. Sau khi mùa giải 2019 kết thúc, tôi đã dành thời gian tập trung công tác phát triển giải đấu, về truyền thông cũng như những nền tảng mới cho VBA.

Tuy nhiên, Covid-19 bất ngờ xuất hiện và làm cho những kế hoạch đã được thông qua trong năm nay và cả 5 năm sắp tới đều bị xáo trộn. Đi kèm với đó, Covid-19 sẽ gây ảnh hưởng khá lớn lên những hoạt động của mùa giải năm nay và năm tiếp theo.

Đây thực sự là một thách thức rất lớn trên chặng đường phát triển của giải đấu. Tuy nhiên với góc độ bản thân, tôi thực sự thích đối mặt với những thử thách trong công việc và Covid-19 đối với tôi, cũng sẽ chỉ là một thử thách mà tôi cần phải vượt qua ở năm 2020.

- Covid-19 đã khiến giải đấu bị xáo trộn ra sao?

- Với sự khó khăn của Covid-19, mọi sự chuẩn bị của VBA từ đầu năm tới nay đều bị thay đổi. Mỗi tháng chúng tôi đều lên một kế hoạch mới nhằm triển khai việc tổ chức mùa giải. Tuy nhiên những bản kế hoạch đó cũng chỉ tồn tại trong một khoảng thời gian ngắn rồi lại thay đổi để phù hợp với chương trình phòng chống dịch bệnh của nhà nước.

Một trong những kịch bản phải thay đổi nhiều nhất chính là lịch trình thi đấu. Theo bản báo cáo mới nhất của ban chuyên môn vừa gửi lên, lịch trình thi đấu hiện tại đang ở bản 8c. Đồng nghĩa với chỉ riêng lịch thi đấu, chúng tôi đã phải thay đổi tới 8 phương án cùng 3 lần điều chỉnh cho sự thay đổi mới nhất.

Và dĩ nhiên, thiệt hại lớn nhất là tài chính của giải đấu. Với phương thức tổ chức thi đấu tập trung tới đây, chúng tôi mất hoàn toàn doanh thu về vé. Ngoài ra, tới thời điểm hiện tại, chúng tôi cũng gần như không có một nhà tài trợ chính thức nào.

- Cụ thể hơn thì giải đấu tổn thất về mặt tài chính như thế nào vì Covid-19?

- 20 tỷ, đó là số tiền mà tôi ước tính về thiệt hại về doanh thu của giải đấu vì Covid-19. Số tiền trên chưa kể tới sự chuẩn bị của các đội bóng khi thời gian bị kéo dài, dẫn tới chi phí cũng bị đội lên.

- Bên cạnh vấn đề tài chính, Covid-19 ảnh hưởng ra sao tới tiến trình phát triển của giải đấu thưa ông?

- Như các bạn đã biết đây là năm thứ 5 của giải đấu, là giai đoạn chúng tôi xác định sẽ phải bùng nổ mạnh mẽ hơn sau 4 năm xây dựng và phát triển. Dịch Covid-19 diễn ra đã khiến cho kế hoạch phát triển của VBA bị chững lại và ảnh hưởng đôi chút tới tiến trình ở những năm tiếp theo.

Covid-19 diễn ra khá bất ngờ và điều này khiến cho chúng tôi khá bị động khi không thể triển khai các hoạt động đã đề ra từ đầu năm. Ví dụ như việc không thể đưa các vận động viên nước ngoài về Việt Nam, điều đó dẫn đến việc dù có thời gian chuẩn bị rất dài nhưng thời gian tập luyện, tập trung của các CLB diễn ra khá ngắn.

Điều này cũng phần nào ảnh hưởng tới chất lượng của giải đấu khi có một số đội bóng chỉ có thể gặp gỡ cầu thủ họ của họ trước khi mùa giải khởi tranh từ 1 tới 2 tuần.

- Cá nhân ông có nhìn ra mặt tích cực tới từ thử thách này hay không?

- Với cá nhân tôi, đây chính là liều thuốc thử để chứng minh rằng VBA rất năng động, chúng tôi luôn thay đổi, luôn thích ứng trước mọi diễn biến bất ngờ. Dịch bệnh Covid-19 này phần nào giúp chứng minh sự quyết tâm của hội đồng chủ sở hữu VBA khi cố gắng mang mùa giải đến người hâm mộ.

Đối với tôi cũng như những người còn lại của ban tổ chức giải đấu, dịch bệnh này cho thấy một điều chúng tôi có thể chững lại trong năm nay, nhưng nó không có nghĩa chúng tôi sẽ dừng lại. Ở thời điểm hiện tại, chúng tôi đã phần nào gặt hái được những trái ngọt sau khoảng thời gian chiến đấu cùng Covid-19.

- Khác với một số giải đấu có nền tảng tốt hơn như NBA và CBA, nếu mùa giải 2020 không thể diễn ra, liệu đó có phải là dấu chấm hết cho giải bóng rổ chuyên nghiệp Việt Nam và điều đó sẽ ảnh hưởng ra sao tới những kế hoạch tiếp theo của giải đấu?

- Khi giải đấu VBA được thành lập, hội đồng chủ sở hữu giải đấu đã cam kết về việc sẽ duy trì giải đấu lâu dài để phục vụ cho việc phát triển bóng rổ tại Việt Nam. Vì vậy có thể nói dù năm nay chúng tôi có tổ chức hay không thì VBA vẫn sẽ diễn ra trong những năm tiếp theo, sẽ không có việc VBA chấm hết ở thời điểm hiện tại nếu mùa giải 2020 không thể diễn ra.

Tuy nhiên có thể nói nếu năm nay VBA không diễn ra, đó sẽ là một bước lùi lớn cho giải đấu khi mà chúng tôi hướng tới cột mốc năm thứ 5. Trước khi mùa giải 2020 diễn ra, chúng tôi đã nhìn lại và phân tích toàn bộ quá trình phát triển của VBA. Qua những dữ liệu, thông tin về doanh thu, sự phát triển của truyền thông và rất nhiều chỉ số khác, chúng tôi nhận ra một điều rằng muốn phát triển giải đấu, chúng tôi phải duy trì sự phát triển và hiện diện của VBA trên truyền thông. Và mục tiêu duy nhất chính là giúp nó tăng trưởng qua hàng năm.

Trước đó, từng có giai đoạn truyền thông của VBA bị sụt giảm và nó gây ảnh hưởng khá lớn đến doanh thu của giải đấu. Chính vì vậy, với mục tiêu phát triển bóng rổ Việt Nam nói chung và VBA nói riêng, dù năm 2020 có diễn ra xấu ra sao, chúng tôi vẫn cố gắng duy trì các hoạt động truyền thông và giải đấu để giúp VBA có tiền đề phát triển trong những năm tiếp theo.

- Qua những gì ông đã chia sẻ, có thể thấy ông là một con người khá lạc quan và gần như không lo sợ về Covid-19?

- Đối với bản thân tôi, trong cả công việc cũng như cuộc sống, tôi luôn có tâm niệm rằng hãy phân tích ở nhiều khía cạnh của một vấn đề khi chúng ta gặp phải. Khi phải chọn ra hướng triển khai công việc, tôi luôn nhìn về hướng tích cực nhất của vấn đề.

Sự lạc quan của tôi trong thời gian vừa qua dựa trên 1 số yếu tố bao gồm kinh nghiệm chiến thắng Covid của Việt Nam từ làn sóng đầu tiên. Cũng như trước đó nhiều năm là dịch SARS. Từ góc nhìn cá nhân, tôi lựa chọn tin tưởng vào những thông tin tích cực.

Ngoài ra, để có được sự tự tin này, tôi còn có được sự ủng hộ rất lớn từ hội đồng chủ sở hữu VBA và trong suốt khoảng thời gian khó khăn vừa qua, hội đồng luôn cam kết, chia sẻ cùng tôi và đều hướng tới mục tiêu chung đó là tổ chức được mùa giải VBA 2020.

- VBA 2020 tới đây sẽ diễn ra theo hình thức đấu tập trung từ 15/10 tới 17/12, đó là một hình thức thi đấu hoàn toàn mới trong lịch sử giải đấu. Ông có thể chia sẻ thêm về những khó khăn của BTC trong công tác chuẩn bị cho mùa giải không?

- Khác với những năm trước đó, VBA 2020 sẽ được diễn ra theo phương thức thi đấu tập trung tại TP. Hồ Chí Minh. Sau năm thứ 4 vừa qua, chúng tôi phần nào hoàn thiện được quy trình xây dựng và hệ thống tổ chức mùa giải. Điều đó cho thấy chúng tôi đã phải thay đổi toàn bộ phương án tổ chức ở năm nay.

Khó khăn các đội gặp phải khi thi đấu tập trung và không còn đó những trận đấu sân nhà là điều khiến chúng tôi khá đau đầu. Về cơ bản, giải đấu sẽ phải thay đổi công tác vận hành cũng như điều hành.

- Việc tạo ra một phương thức thi đấu mới như vậy đã hao hụt tổng bao nhiêu kinh phí từ giải đấu thưa ông?

- Mặc dù đã bỏ qua một số cột mốc quan trọng như Preseaon, 3x3 và All-Star, thế nhưng chi phí mà chúng tôi phải bỏ ra cho cả BTC lẫn các CLB dự kiến vào khoảng 40 tỷ với phương thức thi đấu tập trung.

Chi phí này chưa bao gồm thiệt hại từ bên phía các CLB khi 7 đội bóng đều đã có sự chuẩn bị tại sân nhà bao gồm hợp đồng thuê sân, công tác chuẩn bị khác đã làm nhưng phải bỏ lại tất cả để di chuyển vào TP. HCM.

40 tỷ trên bao gồm chi phí về địa điểm thi đấu, đầu tư cho trang thiết bị, công tác tổ chức tại thành phố cũng như việc ăn ở đi lại của các CLB khi phải di chuyển vào TP. HCM. Hầu hết các đội bóng đều đã phải thay đổi hợp đồng của họ vì phương thức thi đấu mới này.

- Bỏ ra một khoản tiền lớn như vậy để tổ chức mùa giải 2020, vậy phía VBA đã có những phương án kiểm soát dịch bệnh ra sao?

- Như bạn đã biết thì ở TP. HCM cũng như ở Việt Nam nói chung thì chúng ta đã có hơn 20 ngày không có ca nhiễm mới. Điều này cho thấy tình hình kiểm soát dịch bệnh tại đây khá an toàn. Chính vì vậy, ban tổ chức VBA đã quyết định lựa chọn hình thức tổ chức mở, hơn là buộc các VĐV phải sống trong khu cách ly an toàn. Tuy nhiên về phía BTC, chúng tôi cũng có những phương án về sự kiểm dịch nhằm đảm bảo cho sự an toàn của các cầu thủ cũng như mùa giải 2020.

Thứ nhất, tất cả các CLB phải tập trung về TP. HCM ít nhất trước 14 ngày giải đấu khởi tranh. Đây là khoảng thời gian dự phòng cho những bất trắc trong quá trình công tác chuẩn bị cũng như di chuyển của các CLB khi về TP. HCM.

Thứ hai, chúng tôi cũng đã ban hành quy định an toàn mùa dịch đến tất cả các CLB ngay từ ngày đầu tiên họ tập trung. Quy định an toàn này sẽ hướng dẫn cho các cá nhân, vận động viên, huấn luyện viên về công tác tổ chức, ăn ở đi lại, bố trí cho các VĐV ra sao cũng như lịch trình thi đấu sắp tới.

Tiếp theo chúng tôi cũng đã lên các kịch bản khác nhau để ứng phó với những trường hợp không may tới từ dịch bệnh xảy ra. Bảy đội bóng tham dự VBA 2020 cũng được bố trí ở các khu vực khác nhau, các khu vực này có đủ điều kiện cách ly khi xảy ra những diễn biến bất thường của dịch bệnh.

Chúng tôi bố trí các đội bóng ở những khu vực khác nhau, điều này giúp đáp ứng theo tình hình chống dịch khoanh vùng của Việt Nam hiện tại. Nếu có trường hợp 1 CLB bị ảnh hưởng, chúng tôi có thể khoanh vùng CLB đó còn các CLB khác vẫn có thể tham gia thi đấu và giải đấu vẫn có thể diễn ra bình thường.

- Nếu có trường hợp một cầu thủ dương tính với Covid-19, BTC giải sẽ xử lý như thế nào thưa ông?

- Điều này cũng nằm trong bản kế hoạch của chúng tôi. Nếu trường hợp trên xảy ra, chúng tôi sẽ dựa theo các mức độ khác nhau và tùy theo sự ảnh hưởng, tiếp xúc của VĐV đó với các thành viên khác trong đội cũng như đội bóng đó với những CLB còn lại.

Tuy nhiên tùy theo mức độ, trước mắt chúng tôi có thể cách ly VĐV và CLB qua 14 ngày hoặc chúng tôi sẽ thực hiện điều đó với một nhóm CLB. Khi mà sự ảnh hưởng quá lớn, chúng tôi có thể tính đến phương án hoãn mùa giải.

Ở thời điểm hiện tại, BTC giải đấu đã lên kế hoạch để kiểm tra Covid-19 thường xuyên cho các VĐV. Đặc biệt là trước mỗi vòng đấu, chúng tôi sẽ áp dụng phương pháp "Real Time - PCR" để đảm bảo an toàn cho các VĐV khi tham gia mùa giải.

Thay vì kiểm tra theo ngày, chúng tôi sẽ áp dụng phương pháp kiểm tra tuần, cách 1-2 tuần chúng tôi lại lấy mẫu kiểm tra. Ngoài ra chúng tôi cũng sẽ có kiểm tra bất ngờ, đột xuất các trường hợp nghi ngờ, có dấu hiệu nghi nhiễm hoặc các VĐV đi đến từ các địa điểm có nguy cơ hoặc di chuyển ra khỏi TP. HCM. Với những người rời khỏi nơi thi đấu tập trung, họ phải tuân thủ quy trình cách ly, tự cách ly trước khi trở lại mùa giải.

- Phương án cách ly nguyên một đội liệu có khả thi? Điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới tiến trình thi đấu của toàn bộ mùa giải.

- Chúng tôi cũng đã tính toán trước các khả năng của trường hợp này. Nếu diễn ra trong khoảng đầu và giữa mùa, chúng tôi sẽ đôn lịch đấu lên và các CLB có thể thi đấu bù vào giai đoạn sau. Tuy nhiên nếu việc cách ly diễn ra vào cuối của vòng bảng thì CLB đó sẽ phải tính đến phương án bỏ mùa giải năm nay. Các CLB còn lại vẫn sẽ thi đấu tiếp.

- Ông có kỷ niệm nào đáng nhớ trong khoảng thời gian VBA bị chững lại và tìm hướng tổ chức mùa giải 2020?

- Trong giai đoạn cách ly xã hội sau làn sóng đầu tiên, chúng tôi đã có những điều chỉnh và thay đổi về phương án tổ chức mùa giải. Ở thời điểm đó, mọi người khá lạc quan, bản thân BTC chúng tôi cũng có niềm tin rằng mùa giải sẽ quay trở lại theo phương thức thông thường. Tuy nhiên, khi đợt dịch thứ 2 quay trở lại, nó đã dập tắt mọi hy vọng của chúng tôi với kế hoạch tổ chức VBA 2020 như những năm trước đó.

Ở thời điểm đó, thời gian không còn nhiều, không đủ để các CLB vừa di chuyển vừa thi đấu như mọi năm và việc chống dịch khoanh vùng của chính phủ cũng sẽ gây rất nhiều khó khăn nếu tình hình dịch bệnh quay trở lại.

Đây cũng là khoảng thời gian tôi bị quay cuồng trong việc đưa các cầu thủ, HLV và chuyên gia từ nước ngoài về Việt Nam. Để làm được điều này, chúng tôi đã chuẩn bị và làm việc khoảng 2 tháng trước đó với các cơ quan chức năng có thẩm quyền. Đây là một quá trình rất căng thẳng, và khó khăn để tìm ra được hướng dẫn cụ thể từ các cơ quan chức năng để đưa các cầu thủ cũng như các chuyên gia về nước.

Ngày chúng tôi nhận được chấp nhận của cơ quan có thẩm quyền cho phép một loạt các VĐV của chúng tôi đăng ký được phép nhập cảnh vào Việt Nam. Mọi người trong BTC giải đấu khi đó đều thở phào nhẹ nhõm. Bởi sau quá trình dài chuẩn bị, hàng ngày đều vào kiểm tra chỉ chờ sự xác nhận của cơ quan nhập cảnh. Cảm giác khi đó giống như nỗi lo và áp lực tâm lý đè nén rất lâu cuối cùng cũng được giải tỏa khi biết rằng mùa giải năm nay có thể diễn ra khi chúng tôi có thể đưa các VĐV đặt chân tới Việt Nam.

Đó là kỷ niệm tôi sẽ nhớ mãi trong giai đoạn khó khăn vừa qua.

- Theo những chia sẻ trước đó của VBA, giải đấu sẽ không cho phép người hâm mộ tham dự. Tuy nhiên với mục tiêu mang bóng rổ tới gần hơn với mọi người, BTC giải đấu đã có phương án nào để giải quyết việc đó chưa?

- Hiện tại chúng tôi vẫn đang để ngỏ khả năng cho khán giả vào sân, điều đó sẽ được áp dụng theo hình thức hạn chế số người tham gia và tùy theo chính sách của địa phương tổ chức. Tuy nhiên về phía BTC, chúng tôi đã có sự chuẩn bị thông qua việc học hỏi các giải đấu khác trên thế giới như NBA. Đó chính là "Virtual fan" (tạm dịch "khán giả ảo").

Từng có kinh nghiệm tham gia làm "khán giả ảo" tại NBA Playoffs 2020 vừa qua, tôi đã rút ra được rất nhiều kinh nghiệm để có thể đảm bảo những trải nghiệm tốt nhất cho khán giả. Và định hướng của VBA có thể chúng tôi sẽ có những cách làm khác để mang lại những trải nghiệm tốt hơn cho khán giả cũng như cho vận động viên ở trên sân và có thể giúp tiết kiệm chi phí hơn nữa so với tổ chức "khán giả ảo" mà NBA đã làm.

- Với việc rút ngắn từ 4-5 tháng cho một mùa giải xuống còn hơn 2 tháng, có thể thấy mùa giải 2020 sẽ vô cùng khốc liệt. Ông có thể chia sẻ thêm về điều này?

- Mùa giải năm nay sẽ diễn ra tối thiểu là 49 và tối đa là 53 trận theo 3 giai đoạn bao gồm vòng bảng, bán kết và chung kết. Số trận trong vòng bảng dự kiến sẽ diễn ra từ 7-8 trận/tuần, gần như ngày nào cũng có một trận đấu và có thể sẽ tăng cường số lượng trận đấu vào các ngày cuối tuần.

- Lịch đấu như vậy liệu có làm ảnh hưởng tới chất lượng giải đấu?

- Trước khi đi tới lịch trình thi đấu trên, chúng tôi cũng đã tham khảo ý kiến của các chuyên gia cũng như các HLV tới từ 7 CLB. Với lịch trình 7-8 trận/tuần, chúng tôi tính mỗi đội sẽ phải thi đấu tối đa 3 trận/tuần và diễn ra chỉ trong khoảng 1-2 tuần. Còn lại đa số các CLB sẽ đấu khoảng 2 trận/tuần.

Sau nhiều cuộc họp và thống nhất ý kiến chung, VBA thấy lịch đấu này không quá dày khi các đội đã tập trung tại TP. HCM và không phải mất công di chuyển. Thông thường các CLB sẽ mất 1 ngày di chuyển, 1 ngày để nghỉ ngơi ở sân nhà trước khi thi đấu. Thay vì mất 3 ngày như trước đó, các cầu thủ chỉ cần 1 ngày để nghỉ ngơi phục hồi giữa 2 trận đấu.

- Nhìn lại thành công của bóng rổ Việt Nam tại SEA Games 2019, ông đánh giá ra sao về sự quan trọng của mùa giải 2020 khi sắp tới đây chúng ta sẽ là nước đăng cai tổ chức SEA Games 31 và mục tiêu của tuyển bóng rổ Việt Nam chúng ta là huy chương vàng?

- Về đội tuyển quốc gia Việt Nam chúng tôi cũng đã thảo luận với Liên đoàn bóng rổ và có sự thống nhất rằng VBA là môi trường cực kỳ quan trọng để rèn luyện các VĐV nội binh cũng như những cầu thủ gốc Việt để chuẩn bị lực lượng cho SEA Games 31 tới đây ở Việt Nam.

Chính vì vậy mà không chỉ nhận được sự nhất trí và đồng lòng ủng hộ từ phía hội đồng chủ sở hữu của VBA, chúng tôi còn nhận được sự tin tưởng và cho phép của Liên đoàn bóng rổ trong việc tổ chức mùa giải năm nay. BTC giải đấu đã được Liên đoàn tạo cho rất nhiều điều kiện để VBA có thể diễn ra trong năm nay.

- Cảm ơn ông vì những chia sẻ trên!