Gareth Southgate và câu trả lời đanh thép sau 25 năm

Có lẽ những tổn thương ấy đã tạo lên một người đàn ông viết sử cho bóng đá Anh ngày hôm nay.

Day dứt từ quá khứ

Gareth Southgate thực hiện cú sút sệt vào góc phải khung thành nhưng Andreas Kopke đã bay người cản phá thành công. Đây đã là loạt đá thứ sáu nên nếu thực hiện cú sút tiếp theo thành công, ĐT Đức sẽ góp mặt ở trận chung kết. Đội trưởng Moller bước lên và lạnh lùng đánh bại thủ thành David Seaman. Tam Sư bị loại trong tiếc nuối với bao kỳ vọng về thế hệ vô cùng tài năng lại nắm trong tay lợi thế sân nhà.

Và dĩ nhiên, trung vệ Southgate trở thành tâm điểm chỉ trích, thậm chí là thoá mạ đến từ các cổ động viên và dư luận xứ sở xương mù. Một cú sốc thực sự lớn với cầu thủ lần đầu tiên tham dự một kì Euro. 

Southgate từng thừa nhận cảm giác của trận bán kết năm đó chưa bao giờ ngừng đeo bám ông ngày cả trong giấc ngủ. Cựu trung vệ Tam Sư trả lời báo chí rằng "bị ám ảnh về những cú sút 11m kể từ ngày đó". Nhưng cuộc sống vẫn phải tiếp diễn, Southgate tự nhủ phải nhanh chóng quên nó đi, đừng hối tiếc và hãy cố gắng trở nên tốt nhất có thể.

Sau cú phốt penalty đó nhiều người nghĩ rằng Southgate sẽ chẳng thể tiếp tục sự nghiệp vốn đang chớm nở của mình. Nhưng người đàn ông đó vẫn bền bỉ khẳng định bản thân mỗi khi có cơ hội. Ông tiếp tục được khoác áo tuyển Anh đến tận năm 2004 dù không còn thường xuyên đóng vai trò trụ cột nữa.

Bén duyên với sự nghiệp cầm quân

Ở tuổi 35, Gareth Southgate bắt đầu sự nghiệp cầm quân trên cương vị HLV Middlesbrough vào mùa hè 2006. Ông dẫn dắt đội bóng này trong ba năm từ 2006-2009. Trong hai mùa giải đầu tiên dù khó khăn, ông vẫn giúp đội chủ sân Riverside cán đích lần lượt ở vị trí thứ 12 và 13 trên bảng xếp hạng. Ở mùa giải tiếp theo, chính Southgate thừa nhận mình đã không còn kiểm soát được những vấn đề nội bộ của đội bóng dẫn đến thành tích bết bát và phải xuống hạng. Cuối mùa ông không giữ nổi chiếc ghế của mình và phải chấp nhận rời đi.

Nhưng năm tháng sau này với tinh thần cầu tiến, Southgate tạm thời ngừng công tác huấn luyện để đầu tư hơn cho sự nghiệp của mình. Ông đi học các lớp nâng cao dành cho HLV. Và phải đến năm 2013, Southgate mới tiếp tục sự nghiệp dang dở sau khi nhận lời dẫn dắt tuyển U21 Anh.

Tháng 9/2016, khi Sam Allardyce bất ngờ từ chức HLV tuyển Anh do gặp vấn đề với sức khoẻ. Trong thời gian tìm kiếm một nhà cầm quân mới, FA đã bổ nhiệm tạm thời Gareth Southgate, trước rất nhiều ánh mắt nghi ngại vì ông chưa thực sự để lại dấu ấn đậm nét nào trong sự nghiệp cầm quân.

Thế nhưng Southgate vượt qua những nghi ngờ và chi trích nhắm vào mình bằng những dấu ấn vô cùng đậm nét. Trong giải đấu lớn đầu tiên tham dự với tư cách HLV, ông đã làm được điều mà không ai làm nổi trong suốt hai thập niên trước đó bằng việc đưa Tam Sư vào đến bán kết World Cup 2018 và chỉ chịu thua sát nút 1-2 trước Croatia sau 120 phút thi đấu. Southgate vinh dự được BBC Sport trao giải HLV xuất sắc nhất năm, một khởi đầu không thể mĩ mãn hơn với nhà cầm quân người Anh.

Một năm sau đó, Southgate tiếp tục dẫn dắt Tam Sư về đích ở vị trí thứ ba tại UEFA Nations League. Đáng nói hơn nữa ông cũng giúp Anh lần đầu tiên đánh bại Tây Ban Nha sau 31 năm.

Rũ bùn đứng dậy

25 năm sau biến cố ở Wembley, Gareth Southgate trở lại Euro nhưng trên tư cách một HLV. Ông nắm trong tay một tập thể trẻ nhưng đầy tài năng, cùng với đó là niềm kì vọng vô bờ bến từ người hâm mộ xứ sở xương mù.

Dù cùng đội tuyển Anh dễ dàng vượt qua vòng bảng, nhà cầm quân 50 tuổi này vẫn nhận rất nhiều chỉ trích bởi lối chơi chưa thực sự thuyết phục, tư duy chiến thuật được cho vô cùng cứng nhắc và bảo thủ.

Hàng loạt những câu hỏi được đặt ra, tại sao một cầu thủ tài năng như Jack Grealish lại mất nhiều thời gian đến thế để được đá chính hay tại sao Sancho lại có ít thời gian để thể hiện mình như thế. Nhưng Southgate vẫn không hề nao lúng với những mũi dùi dư luận đang ngắm vào mình.

Giữ trắng lưới sau vòng bảng với thành tích bất bại 2 thắng 1 hòa để đứng đầu bảng D, lịch sử một lần nữa gọi tên đội tuyển Anh khi đối thủ ở vòng loại trực tiếp lại là đại kình địch Đức. Một cặp đấu vô cùng duyên nợ, khi Tam Sư đã không thể thắng ĐT Đức ở vòng đấu loại trực tiếp kể từ World Cup 1966. Hơn nữa, những ám ảnh về quá khứ lại một lần nữa xuất hiện với Southgate, những kí ức đau buồn năm xưa lại quay về với nhà cầm quân 50 tuổi này, nhưng ông sẽ phải đối mặt với nó dù trên một cương vị khác.

25 năm cho câu trả lời

Trước khi bước vào trận đấu, đã rất nhiều nghi hoặc được đặt ra cho Southgate. Liệu người Anh có lại tiếp tục đau đớn tại Wembley như 25 năm về trước hay nhà cầm quân 50 tuổi này có tiếp tục những tư duy chiến cứng nhắc và bảo thủ của mình nữa hay không. Rất nhiều những câu trả hỏi mà Southgate sẽ phải trả lời.

Bước vào trận đấu với ĐT Đức, Southgate gây đến bất ngờ cho giới chuyên môn và ngay cả đối thủ của mình bên kia chiến tuyến. Ông sắp xếp 11 cầu thủ ra sân nhưng có đến 7 cầu thủ thi đấu ở vị trí phòng ngự trong sơ đồ 3-4-3, rất khác so với những gì người ta đã nhìn thấy ở vòng bảng.

Không có Jack Grealish như nhiều người dự đoán thay vào đó là Saka cầu thủ đã thi đấu vô cùng nổi bật trong trận đấu với CH Séc. Xuất thân là một trung vệ, lối chơi mà Southgate xây dựng cho ĐT Anh cũng dựa nhiều vào nền tảng phòng ngự. Nhưng họ không hề phòng thủ tiêu cực, thay vào đó là một lối chơi vô cùng chủ động, chuyển trạng thái rất nhanh mỗi khi có bóng. Cặp tiền vệ Kalvin Phillips và Declan Rice đã có một ngày thi đấu vô cùng hiệu quả khi lối đá mạnh mẽ của hai cầu thủ này đã giảm tải khá nhiều áp lực lên hàng phòng ngự.

Điểm nhấn của trận đấu này chỉ đến vào lúc Southgate thể hiện khả năng đọc trận đấu của mình khi tung Jack Grealish vào thay Saka. Sự góp mặt của cầu thủ được định giá lên đến 100 triệu bảng này đã thực sự thay đổi trận đấu. Đầu tiên là pha chồng biên với Luke Shaw để hậu vệ này căng ngang giúp Sterling có bàn thắng thứ 3 tại giải đấu năm nay, sau đó là đường chuyền vào không thể tốt hơn cho Harry Kean định đoạt trận đấu sau một pha ghi bàn bằng đầu.

ĐT Anh giành chiến thắng 2-0 thuyết phục và người vui nhất sau trận không ai khác là Southgate. Ông đã mất quá nhiều thời gian để trả món nợ năm xưa và cũng bằng đấy thời gian để nói được tiếng lòng mình. Ông đã phải trải qua quá nhièu giày vò, ám ảnh về thất bại năm xưa để rồi có câu trả lời đanh thép nhất cho những chỉ trích, nghi hoặc.

Thật chẳng quá khi nói Southgate là nhà viết sử cho bóng đá Anh. Bởi những điều ông làm cho đến lúc này đều là lịch sử. Rất nhiều người tin rằng không ai thích hợp dẫn dắt đội tuyển Anh hơn Gareth Southgate lúc này, người đã khiến đội bóng vốn nổi tiếng phức tạp trong hậu trường lại trở thành một tập thể khó đánh bại. Không tin, cứ thử nhìn hình ảnh các cầu thủ Anh hò hét ăn mừng sau mỗi pha giải nguy thì mới thấy Southgate đã truyền cho học trò sự quyết tâm lớn đến nhường nào.

Hãy cứ bảo thủ, hãy cứ cứng nhắc, nếu đó là điều ông muốn. Chúc may mắn Gareth!